Kombucha: wat is het en wat zijn de voordelen?

Let’s talk about kombucha! Het drankje is zeker trending voor al wie met gezondheid en healthy food bezig is, maar wat is het eigenlijk en is het echt zo gezond als wordt gezegd? Er is maar weinig wetenschappelijk bewijs over kombucha dat het zo goed zou zijn, maar het bevat zeker en vast ingrediënten die op zich wel een bewezen positief effect hebben voor je gezondheid!

Kombucha: vol probiotica en antioxidanten

Persoonlijk hou ik veel van kombucha, maar ik beschouw het wel als iets ‘speciaal’. Voor mij is het eigenlijk iets zoals een biertje of een wijntje: ik drink het als ik iets te vieren heb, of als aperitief met vrienden, wanneer de rest bijvoorbeeld alcohol drinkt.

Het is een eeuwenoud drankje en werd 2000 jaar geleden al gemaakt in China en later in Japan. Het verhaal rond kombucha is dat het zou ontstaan zijn omdat een monnik zijn thee had laten buiten staan. Hij dronk het toch op, ondanks dat het was gefermenteerd, en zou zich daarna beter hebben gevoeld. Daarna is men het beginnen gebruiken als medicijn.

Kombucha is een friszuur drankje met een beetje koolzuur in dat gemaakt wordt met thee: de basisingrediënten zijn gist, suiker en groene of zwarte thee. Dat mengsel wordt een weekje opzijgezet en het is in die periode dat verschillende gistbacteriën en zuren het drankje kombucha vormen, naast een kleine (verwaarloosbare) hoeveelheid alcohol. Het is dus een gefermenteerde drank, een proces dat ook wordt toegepast om bijvoorbeeld zuurdesem of yoghurt te maken. Kombucha wordt ook de paddenstoelendrank genoemd, omdat de bacteriën en de gist tijdens de fermentatie een soort van paddenstoelfilter of ‘scoby’ leggen over de vloeistof. Scoby (moederzwam) is een afkorting voor Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast, ofwel een symbiotische cultuur van bacteriën en gist.

Er is nog geen wetenschappelijk bewijs dat kombucha zo goed is voor onze gezondheid, maar het bevat zeker ingrediënten die dat wel zijn. Zo zitten er heel wat melkzuurbacterïen in die scoby die een probiotische werking hebben, wat goed is voor een goede darmflora en vertering, een gezond immuunsysteem en helpt bij gewichtsverlies. Ook in thee zitten heel wat gezonde componenten (antioxidantenbom!) die goed zijn voor ons lichaam, zoals je wat verder kan lezen. Kombucha bevat ook een gezonde dosis vitamine B.

Wat zijn de voornaamste voordelen van kombucha?

1. Zou helpen diabetes type 2 te beheersen

Een studie bij ratten die aan diabetes leden toonde aan dat kombucha de vertering van koolhydraten vertraagde, wat ervoor zorgde dat hun bloedsuikerpeil zakte. Het was ook goed voor de werking van de lever en nieren. Als de kombucha gemaakt is met groene thee haal je er nog meer voordelen uit, want van groene thee is al bewezen dat het het bloedsuikerpeil doet zakken. Bij een grote studie bij bijna 300.000 mensen bleek dat groene theedrinkers 18 procent minder kans liepen op diabetes.

2. Het kan antibacterieel werken

Tijdens de fermentatie wordt een azijnzuur gemaakt, iets dat ook in grote mate in azijn zit, wat een antibacteriële werking heeft. Zeker kombucha gemaakt van zwarte of groene thee kan enorm goed ongewenste bacteriën en gisten tegenhouden, terwijl het tegelijk geen negatieve invloed heeft op goede, probiotische bacteriën.

3. Het bevat mogelijk evenveel voordelen als groene thee

Kombucha die gemaakt is van groene thee brengt veel van dezelfde voordelen met zich mee als groene thee op zich. Groene thee is één van de gezondste drankjes op de planeet omdat het zoveel antioxidanten bevat. Er zijn onderzoeken die aantonen dat het drinken van groene thee helpt bij het verbranden van calorieën, het cholesterolpeil verbetert en buikvet vermindert. Groene thee vermindert mogelijk ook het risico op borst-, darm- en prostaatkanker.

Gezien het een positieve invloed heeft op de ‘slechte’ cholesterol LDL en de ‘goede’ cholesterol HDL verbetert zou groene thee ook het risico tot een hartziekte verminderen, en hetzelfde zou dus kunnen gezegd worden van kombucha op basis van groene thee. In teststudies werd ook al aangetoond dat kombucha de groei en verspreiding van kankercellen hielp tegenhouden dankzij de hoge hoeveelheid antioxidanten. Toch moet hier nog verder onderzoek gebeuren.

Is kombucha zo gezond?

Nog eens: hard wetenschappelijk bewijs dat kombucha zo gezond is, is er niet, maar dat is er wel voor thee en voor probiotica, twee componenten van kombucha. Het is wel essentieel dat kombucha goed bereid wordt: tijdens dat proces groeien er letterlijk heel veel bacteriën in een vloeistof die uiteindelijk dient om op te drinken en daar kan het al eens fout lopen.

In de jaren 90 zijn er verschillende mensen ziek geworden en is er minstens één iemand gestorven door kombucha te drinken. Toch hoef je niet te panikeren: het is zeker veilig om een goed bereide kombucha te drinken. Er zijn verschillende merken op de markt; de sleutel daar is te kiezen voor een niet al te zoete versie. Je wil de gezonde effecten van kombucha, niet de suikerbom.

Maak je het liever zelf, dan kan dat ook perfect, zorg er dan alleen voor dat je het op de juiste manier bereidt. Tegenwoordig kan je zo’n scoby of moederzwam online bestellen of je kan een klein stukje van een scoby nemen van iemand anders die al kombucha maakt. In elk geval: geniet af en toe van je kombucha, it’s definitely the good stuff!