Gluten zijn een veelbesproken item: steeds meer mensen ondervinden dat ze er een opgeblazen gevoel van krijgen. Naar schatting 1 op de honderd Belgen lijdt aan coeliakie of de meest ernstige vorm van glutenintolerantie, maar amper één tiende is zich daarvan bewust. Gezien granen een belangrijk onderdeel vormen van ons voedingspatroon gaan mensen op zoek naar volwaardige glutenvrije alternatieven, en quinoa is daar één van.
What’s the deal with quinoa?
Quinoa is hot en happening. Maar waarom is het zo gezond? Wel, het is één van de meest nutriëntrijke koolhydratenbronnen die je vandaag kan vinden.
- Het bevat niet alleen 6 gram eiwitten per kopje, het is ook de enige koolhydratenbron die alle acht essentiële aminozuren bevat.
- Quinoa bevat ook heel veel lysine, een belangrijk aminozuur dat instaat om spieren te herstellen na een intense work-out.
- Quinoa bevat veel mineralen, waaronder ijzer, fosfor, mangaan en koper. De twee laatsten vechten tegen vrije radicalen en houden onze botten sterk. Fosfor en ijzer leveren dan weer veel energie aan en zijn belangrijk in het kader van kankerpreventie.
- Quinoa bevat ook enorm veel vezels, wat goed is voor een gezond darmstelsel, helpt bij een goede bloedsuikerspiegel en helpt bij gewichtsverlies.
Maar is quinoa nu glutenvrij? Yes, dat is het wel degelijk. Gluten zijn een combinatie van twee eiwitten, glutenine en gliadine, die je terugvindt in bepaalde granen. Je vindt gluten bijvoorbeeld in brood, gebak en pasta: als de bloem gemengd wordt met water vormen de gluteneiwitten een kleverig netwerk dat een beetje op lijm trekt. Het is die ‘lijm’ die brood een bepaalde luchtigheid en elasticiteit geeft. Maar niet iedereen verdraagt gluten, en dan in het bijzonder het eiwit gliadine dat in tarwe, rogge, spelt en gerst zit.
Bij mensen die gevoelig of intolerant zijn aan gluten kunnen deze specifieke eiwitten het immuunsysteem triggeren en zullen gezonde cellen worden aangevallen in hun lichaam. De symptomen zijn erg uiteenlopend, vandaar ook dat coeliakie moeilijk te diagnosticeren is. Diarree en ongewild gewichtsverlies kunnen bijvoorbeeld bijwerkingen zijn, maar evengoed constipatie, depressie, huiduitslag, hoofdpijn en vermoeidheid.
Sommige granen en pseudogranen zoals quinoa bevatten wel glutenine, één van de twee glutenvormende eiwitten, maar geen gliadine. Dat maakt quinoa van nature uit wel degelijk glutenvrij, want er kan geen glutennetwerk worden gevormd omdat het andere noodzakelijke eiwit gliadine daarvoor ontbreekt.
Is quinoa dan helemaal glutensafe?
Dat wil echter niet zeggen dat alle mensen met coeliakie quinoa even goed verdragen. Het pseudograan bevat namelijk ook prolamines, een soort van eiwitten dat in heel veel granen zit en verwant is met de graanprolamines gliandine en glutenine, wat dus ook de gevoeligheid kan opwekken. Toch heeft een studie aangetoond dat het oké is om dagelijks 50 gram quinoa te eten, ook voor mensen die hieraan gevoelig zijn.
Algemeen kan je dus stellen dat je het best je hoeveelheid quinoa opbouwt als je glutengevoelig bent en zelf voelt wat voor een effect dat op je heeft. Kijk wel goed dat je echt glutenvrije quinoa koopt: sommige producenten verwerken ook niet-glutenvrije ingrediënten waardoor de quinoa via kruisbestuiving toch met gluten in contact kan komen. Maar in grote lijnen kunnen we besluiten dat quinoa goed voor je is, ook als je gevoelig bent voor gluten, en dat het boordevol vitamines en mineralen zit! Het feit dat het ook zo gemakkelijk te bereiden is, maakt dat het alleen maar een aanrader is om regelmatig op je menu te zetten!
