Tijd om een beetje een controversieel thema aan te kaarten, want het verhaal rond detoxthee is gelaagd en vraagt om de nodige nuance, zeker voor een theefreak/addict/lover als ik. Kan een detoxthee zomaar toxines uit je lichaam verwijderen? Zoals ik het zie niet, maar het kan wél je eigen detoxsysteem van je lichaam ondersteunen.

Wat is detoxen?

Detoxdiëten beloven de toxines uit je lichaam te verwijderen. In ruil daarvoor moet je gedurende een tijd een bepaald dieet volgen of een bepaalde drank drinken, in dit geval dus detoxthee. Detoxen is hip en hot, omdat het veelbelovend klinkt (want hoera, alle toxines uit je lijf!). Toch is de term ‘detox’ heel vaag, eerder misleidend en voornamelijk een verhaal van commercialisatie, want het gevaar is dat mensen ervan uitgaan dat ze crappy, ongezonde voeding kunnen blijven eten en andere ongezonde levensgewoontes kunnen aanhouden zolang ze maar af en toe detoxthee drinken.

Groene thee-detox

Als we naar wetenschappelijk onderzoek kijken, zien we dat er nog maar weinig stuitend bewijs is dat zo’n detoxthee zoveel wonderlijke effecten zou hebben. Neem nu bijvoorbeeld een detox met groene thee: daarbij drink je gedurende een aantal weken dagelijks drie tot zes tassen groene thee en volg je je gewone eetpatroon. Er wordt wel aangeraden dat je voldoende beweegt en voedzaam eet, maar dus niet dat je bepaalde ingrediënten vermijdt of minder eet. Die combinatie zou je lichaam niet alleen reinigen van toxines, maar ook je weerstand een boost geven, net als je energie en je gewicht doen afnemen.

Het echte detox-systeem: ons lichaam zelf

De vraag die je kunt stellen, is: welke toxines worden er juist verwijderd? Dat wordt nooit specifiek vermeld bij de detox-diëten. Bovendien is het zo dat ons lichaam perfect in staat is zichzelf te reinigen: onze lever en nieren (urine, faeces en zweet) zorgen ervoor dat de toxines, mogelijk schadelijke stoffen, worden omgezet tot onschadelijke stoffen (onze lever zorgt hiervoor) en worden verwijderd. Toch blijven er wel een aantal toxische stoffen over die niet helemaal worden geëlimineerd in dat proces, zoals bisfenol A en zware metalen, maar ook zogenaamde persistente organische verontreinigende stoffen. Het duurt langer om die stoffen te elimineren uit ons lichaam, soms zelfs jaren, maar ook hier is er weinig bewijs dat detox-diëten zouden kunnen bijspringen.

Toch ben ik van mening dat detox-diëten of thee als detox vaak werkt. Alleen is dat veel meer omdat mensen de ongezonde dingen gaan inruilen voor gezonde voeding of frisdrank voor thee bijvoorbeeld, dan dat het gaat om commerciële brouwsels, poeders of papjes te gaan consumeren. Zo doe ik zelf vaak mijn detox-15 programma, wat basically inhoudt dat je 15 dagen super duper gezond eet en geen uitzonderingen maakt. Zo heeft je lichaam de kans om zichzelf te herstellen en zijn eigen detoxificatie systeem weer op gang te trekken. Ook thee kan werken op dat vlak. Wie zijn ongezonde dranken inruilt voor kopjes thee die zal daar zeker de voordelen van binnenrijven, maar dat kan met alle kwalitatieve thee en niet enkel met diegene die als detoxthee verkocht worden.

De vele voordelen van theedrinken

Theedrinken heeft veel voordelen! Niet enkel groene thee, maar ook witte, zwarte, oolong en ook kruidenthee, hebben heel wat voordelen. Sommige kruiden werken in op specifieke domeinen:

• lavendel en kamille helpen bijvoorbeeld om beter te slapen,
• gember helpt bij misselijkheid,
• salie is goed voor de werking van ons brein en ons geheugen,
• rozenbottel is een bom aan vitamine C en heeft een enorm ontstekingsremmende werking, zo bewijzen studies, wat efficiënt is bij artrose, maar ook helpt tegen huidveroudering. Een mooie rozenbottelthee als deze is dus altijd een goed idee!

Studies hebben aangetoond dat sommige thees kunnen helpen bij kanker, hartziektes en diabetes; ze kunnen gewichtsverlies stimuleren en cholesterol verlagen en ook een mentale staat van alertheid met zich meebrengen. Daarnaast blijkt thee ook een antimicrobiële eigenschap te hebben. Het zijn bijvoorbeeld de antioxidanten in groene, zwarte en witte thee, maar ook in oolongthee en pu-erhthee (gemaakt van gefermenteerde en oude theeblaadjes) die vechten tegen de vrije radicalen die kanker en hartaderverkalking kunnen veroorzaken in ons lichaam. De mentale alertheid haal je dan weer vooral uit de cafeïne die in thee zit.

Sommige kruiden ondersteunen ook de lever, dus theedrinken is alleen maar goed voor je, bovendien hydrateert het je lichaam. Zowat elk systeem in je lichaam heeft water nodig om goed te kunnen functioneren, wat maakt dat een goede hydratatie essentieel is voor een goede werking van de reiniging van je lichaam, van de regeling van je lichaamstemperatuur, van je voedselopname en van je brein. Omdat thee voornamelijk uit water bestaat zorgt het er dus voor dat je lichaam goed gehydrateerd is, zeker als je tijdens een groene thee-detox meer thee (0,7 tot 1,4 liter) per dag drinkt.

Studies bij vrouwen die meer water dronken toonden aan dat ze ook meer vet en gewicht verloren, los van een eventueel dieet of meer beweging. Een specifieke studie bij 23 volwassenen die een sterk geconcentreerd extract van groene thee dronken stelde vast dat ze meer vet verbrandden tijdens het sporten dan de mensen die het placebo toegediend kregen. Maar, voor alle duidelijkheid: het ging om een heel sterke concentratie van groene thee, en er is nog maar weinig onderzoek uitgevoerd wat de effecten zijn van een gemiddelde concentratie groene thee op het gewicht en vetverlies.

Verder is het zo dat studies aantonen dat groene thee erg gezond is en onder meer de bloedsuikerspiegel verbetert, tot vetverlies leidt, de werking van de hersenen verbetert en leidt tot minder hartziekten en diabetes. Uiteraard let je best een beetje op met de cafeïne die in thee zit. Zoals je al kon lezen in mijn artikel over koffie, verwerkt niet iedereen even goed cafeïne. Verder zou het ervoor kunnen zorgen dat je de nutriënten uit je voeding minder goed opneemt en bovendien kan het interfereren met je slaap.

Dan maar liever detoxen met kruidenthees? Nogmaals: drink gerust veel thee! Toch moet je wel opletten met bepaalde detox-kruidenthees: sommige kruidendetoxen zijn niet gereglementeerd en bevatten een aantal ingrediënten die ernstige bijwerkingen kunnen veroorzaken. Soms bevatten ze ook diuretica, en dus vochtafdrijvende middelen, waardoor je juist gedehydrateerd geraakt en je elektrolytenpeil te laag wordt, wat echt levensbedreigend kan zijn. Je kan dus maar beter goed kijken welke thee je in huis haalt en je grondig informeren over de ingrediënten.

Wie moet extra opletten?

Vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, kinderen en adolescenten, mensen met onderliggende aandoeningen zoals kanker, diabetes, de ziekte van Crohn, een lever- of nierziekte, een eetstoornis of risico tot ondervoeding moeten extra opletten voor ze aan zo’n detoxkuur willen beginnen en raadplegen beter eerst een arts. Bepaalde medicatie kan ook enorm slecht zijn in combinatie met bepaalde kruiden, zeker voor je lever, en daarom is het zeker aan te raden om eerst advies in te winnen!

Gezond detoxen doe je zo

Theedrinken is dus goed, en ik raad het zeker aan (het zou nogal vreemd zijn als ik of all people dat niet zou doen ;-), maar beschouw het als dan eerder als een gezonde ondersteuning van een goede werking van je lichaam, en niet als een quick-fix. Thee is zoveel beter dan zoveel andere dranken! Meer nog het is één van de aller gezondste dranken ter wereld.

Sowieso bestaat er dus geen detoxwondermiddel. Wil je echt ‘detoxen’ en een zo gezond mogelijk lichaam krijgen, dan kies je beter voor de all-in en dus voor een gezonde levensstijl met veel hydratatie (yes, met thee ;-), nutriëntrijke voeding, regelmatige beweging en voldoende slaap.